Activiteiten in de kleuterschool

Je kan zowel met alle kinderen samen rond stressregulatie werken als met individuele kleuters in een hoek. Aan jou de keuze!

Klasactiviteiten

Kinderen bewust maken van wat ze voelen in hun lichaam
Het is belangrijk dat kinderen bewust worden van hoe ze zich voelen en waar ze zich bevinden op de prikkelmeter. Voelen ze zich kalm en alert? Waar voelen ze dat in hun lichaam? Of voelen ze zich eerder opgedraaid en gespannen? 
Om hier taal aan te geven testte oud-student Anne-Sophie Mattheus van de bachelor Kleuteronderwijs (campus Hertogstraat) verschillende prikkelmeters uit in de kleuterklas.
Er bestaan verschillende manieren om kinderen zich bewuster te laten worden van hun eigen lichaam en de signalen die het hen geeft bijvoorbeeld via mindfulness. De laatste jaren werden meer en meer boeken geschreven over hoe je met kinderen rond mindfulness kan werken in de klas. 

Om de activiteiten ten volle te laten renderen, maak je je kinderen best bewust van hoe stress voelt en hoe daarmee om te gaan.

Om een prikkelmeter op kleuterniveau te maken, testte ik verschillende meters. De meter met dieren ligt het dichtst bij kleuters hun beleving en is het makkelijkst te begrijpen. De leeuw staat bv. voor vechten/vluchten en de slak voor slaperig. Zo'n prikkelmeter zorgt voor meer rust en minder negativiteit binnen de klas. Sommige kleuters kunnen er zelfstandig mee aan de slag, andere kleuters hebben nog sturing nodig.

- oud-student Anne-Sophie Mattheus -

Hoe kinderen leren omgaan met stress?

Afhankelijk van waar kinderen zich bevinden op de prikkelmeter, zullen ze nood hebben aan kalmerende of activerende activiteiten. Bovendien werkt dit niet voor iedereen op dezelfde manier. Wat voor de ene activerend werkt, kan voor de andere rustgevend werken. Daarom is het heel belangrijk om goed te observeren hoe de verschillende kleuters reageren op de klassikale activiteiten. 
 
Klassikale activiteiten kunnen ook momenten zijn waarop je technieken aanleert aan kinderen die ze dan nadien in het zelfregulerende hoekje met bijvoorbeeld ademkaartjes zelfstandig kunnen uitvoeren.


De volgende klassikale activiteiten werden getest door onze student-leraren en partnerscholen: yoga-oefeningen, ademhalingsoefeningen en mindfulness, massage met focus op voelen en ontspannen/relaxatie, visualisatie-oefeningen met focus op innerlijke kracht, verhalen rond stressregulatie.


Ook leeft er in de kleuterklas de gewoonte om doorheen de dag kringspelletjes, muzikale of bewegingstussen-doortjes te doen. Het kan interessant zijn om deze af te wisselen met ‘stresstussendoortjes’. Wil je hier meer over weten? Neem contact met ons op.

Zo pakken andere leraren het aan.

1 kind kwam vaak heel boos binnen in de klas. Overstuur door iets wat thuis gebeurd was. In het begin liet ik hem uitrazen. "Het is oké dat je boos bent, zet je even hier, dan zien we daarna wel". Dat duurde in het begin 15 minuten: boos op de grond stampen en roepen. Na een tijdje wist hij dat het oké was om boos te zijn. 15 minuten werden er 10, 5 en nu zelfs nog maar 1 minuut. Hij komt dan op mijn schoot zitten en vertelt waarom hij boos is.

- leraar peuterklas -

Voor een zorgkind, waarmee ik een goede band had, liet ik soms alles vallen. Door de sterke hechting wist ik precies waar ze nood aan had. Daar worstelde ik soms ook wel mee. Hoe kon ik een goede juf zijn voor al mijn kleuters, terwijl 1 kind continu mijn aandacht opeist?

- leraar peuterklas -

Een prikkelmeter is moeilijk te vatten voor anderstalige kinderen. Daarom maakte ik er een gevoelsmeter van gebaseerd op het boekje Kleurenmonster. Daarin komen alle gevoelens aan bod. 1 meter blijft in de klas en de kinderen krijgen er ook eentje mee naar huis.

- leraar derde kleuterklas -

Hoekenwerk

Een rusthoekje is in sommige kleuterscholen al goed ingeburgerd. Een zelfregulerend hoekje heeft een dubbele functie. Hierin kunnen materialen zitten die kinderen kunnen helpen om tot rust te komen en te kalmeren, maar ook materialen die hen helpen om te activeren. Hoe bouw je zo'n hoek?

  • Zoek een rustig hoekje in de klas en maak het gezellig met kussens en lichtjes.
  • Voorzie materialen die regulerend werken: koptelefoon (met activerende of kalmerende muziek), een knuffel, boekjes, stressballetje, ademhalingskaartjes die tijdens een KA werden aangeleerd, massagekaartjes om elkaar te helpen ontspannen, kaartjes met suggesties op zoals krachtkids en stressbestrijders van Klasse.

Niet alles werkt op dezelfde manier voor elk kind. Observeer goed hoe elke kleuter reageert op de materialen en activiteiten. Maak bijvoorbeeld een observatieblad per kleuter om alles goed te monitoren. Het kan zelfs zijn dat een zelfregulerende hoek voor bepaalde kleuters helemaal niet werkt. Zij hebben misschien meer nood aan beweging of creatief bezig zijn in de knutselhoek om te activeren of kalmeren. Je hele klasomgeving kan ingezet worden om kinderen te helpen met hun stressregulatie.